Σκανδιναβία

10 μύθοι για τους Βίκινγκς

1. Οι Βίκινγκς ήταν έθνος

Οι Βίκινγκ δεν ήταν έθνος υπό τη μορφή που το αντιλαμβανόμαστε εμείς σήμερα, αλλά ομάδες πολεμιστών, εξερευνητές και έμποροι. Συχνά, στις αποστολές στη δύση οι Βίκινγκ ήταν Νορβηγοί, Δανοί, Σουηδοί, αλλά και όποιος τους ακολουθούσε. Εξάλλου στα αρχαία νορβηγικά το vakingr δεν δηλώνει κάποια υπηκοότητα αλλά επάγγελμα, απασχόληση. Έτσι ένας Βίκινγκ ήταν καθένας που συμμετείχε σε μια υπερπόντια αποστολή.

2. Οι Βίκινγκς φορούσαν κερασφόρα κράνη

Το κράνος Gjermundbu, το μόνο υπάρχον αυθεντικό κράνος των Βίκινγκς, δεν έχει κέρατα. Καμία απεικόνιση των κρανών τους που χρονολογούνται στην εποχή των Βίκινγκς δεν παριστάνει κερασφόρα κράνη. Υπάρχουν δύο ή τρεις αναφορές τελετουργικών πομπών όπου οι πολεμιστές φορούν κράνη με προεξοχές που τελείωναν με τυποποιημένα κεφάλια πουλιών ή που έμοιαζαν με φίδια. Ακόμη όμως και η τελετουργική χρήση των κερασφόρων κρανών από τους Βίκινγκς είναι κάτι που δεν έχει ακόμη αποδειχτεί.

3. Το αγαπημένο όπλο των Βίκινγκς ήταν ένα ογκώδες διπλό τσεκούρι

Οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν τα τσεκούρια στη μάχη, όπως η ταφόπετρα Lindisfarne επεξηγεί γραφικά. Εντούτοις, ήταν ένα τσεκούρι πολύ διαφορετικού τύπου από τα προτεινόμενα στο σύγχρονο πολιτισμό. Πρέπει να αναφερθεί ότι κανένα τσεκούρι δεν έχει βρεθεί ποτέ από την περίοδο της πρώτης μεσαιωνικής Ευρώπης. Τα τσεκούρια των Βίκινγκς ήταν ελαφριά και τα χρησιμοποίησαν συνήθως με το ένα χέρι. Τα πιο κοινά όπλα που βρέθηκαν στις περιοχές των Βίκινγκς είναι τα ακόντια.

4. Οι Βίκινγκς είχαν πλεξούδες

Όσον αφορά την κόμμωση, οι Βίκινγκς ξύριζαν εντελώς το πίσω μισό μέρος του κεφαλιού τους, πίσω από μια γραμμή από το ένα αυτί ως το άλλο. Στο μπροστινό μισό του κεφαλιού, δηλαδή το μπροστινό αυτής της γραμμής, τα μαλλιά αφήνονταν να μεγαλώσουν πολύ. Υπάρχει μια επιστολή του 11ου αιώνα στα αρχαία αγγλικά, η οποία αναφέρει τη δανική μόδα “…με τον απογυμνωμένο λαιμό και τα τυφλωμένα μάτια …” Δεν υπάρχει όμως κανένα ιστορικό στοιχείο ότι οι Βίκινγκς είχαν πλεξούδες.

5. Οι στρατοί των Βίκινγκς ήταν τεράστιοι

Οι πηγές συχνά αναφέρονται στους τεράστιους αριθμούς των στρατών των Βίκινγκς. Βάσει των αρχαιολογικών στοιχείων όμως για το μέγεθος των βαρκών τους τα δεδομένα είναι πολύ διαφορετικά. Παρατηρούμε ότι τα σκάφη τους μπορούσαν να μεταφέρουν πενήντα έως εξήντα άτομα. Σημαίνει ότι οι στρατοί τους πρέπει να αριθμούσαν μερικές εκατοντάδες, όχι όμως χιλιάδες.

6. Οι Βίκινγκς ήταν εξαιρετικά σκληροί και αιμοδιψείς

Οι Βίκινγκς ήταν πράγματι μερικές φορές πολύ βίαιοι. Δεν ήταν όμως περισσότερο βίαιοι από τους χριστιανικούς στρατούς της εποχής εκείνης. Ο στρατός του Καρλομάγνου δεν σκότωσε μόνο περισσότερους ανθρώπους, αλλά αφάνισε και ολόκληρες φυλές. Οι επίσημες πηγές αποδεικνύουν ότι ήταν πολύ πιο αιμοδιψής και σκληρός στρατός από τους Βίκινγκς.

7. Οι Βίκινγκς σε όλη τους τη ζωή δεν έκαναν τίποτα εκτός από μάχες και λεηλασίες

Οι Βίκινγκς λεηλάτησαν πολλά εδάφη. Εντούτοις η λεηλασία ήταν μόνο ένας μεταξύ πολλών άλλων στόχων των υπερπόντιων αποστολών τους. Οι Βίκινγκς αποίκισαν ειρηνικά την Ισλανδία, τη Γροιλανδία και πολλά μικρότερα νησιά. Σαν εξερευνητές διέσχισαν τον Ατλαντικό και έφθασαν στην Αμερική 500 χρόνια πριν από τον Κολόμβο. Σαν διεθνείς έμποροι του καιρού τους επίσης, έκαναν ειρηνικά εμπόριο με σχεδόν κάθε χώρα του τότε γνωστού κόσμου.

8. Οι Βίκινγκς χρησιμοποιούσαν τα ανθρώπινα κρανία ως ποτήρια

Αυτή η παρερμηνεία πηγαίνει πίσω στο antiquissima literatura Danica seu Runer του Ole Worm, που δημοσιεύτηκε το 1636 και ανατυπώθηκε το 1651. Εκεί η φράση που λέει ότι οι Δανοί πίνουν το κρασί τους “… από τους κυρτούς κλάδους των κρανίων…” εννοώντας τα κέρατα, μεταφράστηκε στα λατινικά ως “… από τα κρανία εκείνων που είχαν σφαγιαστεί…”.

9. Οι Βίκινγκς ήταν λερωμένοι

Στην Αγγλία, λόγω της συνήθειας του λουσίματος κάθε Σάββατο, οι Βίκινγκς είχαν τη φήμη της υπερβολικής καθαριότητας. Ο Ibn Rustah, ένας πέρσης εξερευνητής του 10ου αιώνα, σημειώνει ρητά την σχολαστική καθαριότητα των Βίκινγκς. Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών στις περιοχές τους, οι χτένες είναι το συχνότερο αντικείμενο που βρίσκεται. Επίσης οι Βίκινγκς χρησιμοποίησαν πολύ τσιμπιδάκια, ξυράφια και κάποια εργαλεία για να διατηρούν τα αυτιά τους καθαρά. Παρήγαγαν επίσης σαπούνι.

10. Το σκάφος των Βίκινγκς, Oseberg, ήταν ένα πολεμικό σκάφος

Το σκάφος Oseberg είναι ένα πολύ καλά συντηρημένο σκάφος που βρίσκεται σε ένα ανάχωμα ενταφιασμών στη Νορβηγία. Στον σύγχρονο πολιτισμό οι Βίκινγκς απεικονίζονται συχνά να διασχίζουν τους ωκεανούς και να συμμετέχουν στις μάχες με σκάφη που είναι αντίγραφα του σκάφους Oseberg. Εντούτοις, τα πλευρά της βάρκας αυτής είναι τόσο χαμηλά και όλο το σχήμα γενικότερα τόσο “λεπτό” που δεν θα μπορούσε να είναι τίποτα περισσότερο από ένα εθιμοτυπικό σκάφος που δεν άφηνε ποτέ τα παράκτια νερά.